Ενδοκρινική Υπέρταση
Η υπέρταση είναι συχνά ιδιοπαθής (πρωτοπαθής), ωστόσο περίπου 5-15% των περιπτώσεων οφείλονται σε δευτεροπαθή αίτια, με τα ενδοκρινικά αίτια να αποτελούν σημαντικό ποσοστό. Η έγκαιρη αναγνώρισή τους επιτρέπει στοχευμένη θεραπεία και συχνά πλήρη ίαση. Οι διεθνείς οδηγίες (π.χ. ESC/ESH, Endocrine Society) παρέχουν σαφή κριτήρια για πότε πρέπει να αναζητηθούν ενδοκρινικές αιτίες.
Κύρια Ενδοκρινικά Αίτια Υπέρτασης
1. **Πρωτοπαθής Υπεραλδοστερονισμός (Σύνδρομο Conn)**:
- Συχνότερο ενδοκρινικό αίτιο δευτεροπαθούς υπέρτασης.
- Προκαλεί υπερπαραγωγή αλδοστερόνης → κατακράτηση Na⁺, αποβολή K⁺ → υπέρταση και υποκαλιαιμία.
- Πιο συχνός σε νεαρά άτομα με ανθεκτική υπέρταση ή οικογενειακό ιστορικό.
2. **Φαιοχρωμοκύτωμα/Παραγαγγλίωμα**:
- Κακοήθεις ή καλοήθεις όγκοι που εκκρίνουν κατεχολαμίνες (επινεφρίνη/νορεπινεφρίνη).
- Προκαλούν παροξυσμική υπέρταση, ταχυκαρδία, πονοκέφαλο, ιδρώτα, τρόμο.
3. **Σύνδρομο Cushing (Υπερκορτιζολαιμία)**:
- Υπερέκκριση κορτιζόλης (ενδογενής ή εξωγενής).
- Συνδυάζεται με κεντρικού τύπου παχυσαρκία, διαβήτη, υπερτρίχωση, εύκολους μώλωπες και υπέρταση.
4. **Υποθυρεοειδισμός**:
- Προκαλεί αύξηση της περιφερικής αγγειακής αντίστασης και διαστολική υπέρταση.
5. **Υπερθυρεοειδισμός**:
- Προκαλεί αύξηση καρδιακής παροχής και συστολικής υπέρτασης.
6. **Μεγαλακρία**:
- Αυξημένη έκκριση αυξητικής ορμόνης → υπέρταση μέσω όγκου υποθαλάμου/υπόφυσης.
7. **Υπερπαραθυρεοειδισμός**:
- Σχετίζεται με αυξημένο ασβέστιο και αγγειακή δυσλειτουργία → αυξημένη αρτηριακή πίεση.
Πότε Υποψιαζόμαστε Ενδοκρινική Υπέρταση
- Έναρξη υπέρτασης σε νεαρό άτομο (<30 ετών) χωρίς οικογενειακό ιστορικό.
- Ανθεκτική υπέρταση (μη ρύθμιση με ≥3 φάρμακα).
- Υπέρταση με υποκαλιαιμία (χωρίς διουρητικά).
- Υπέρταση με επεισόδια πονοκεφάλων, εφίδρωσης και ταχυκαρδίας.
- Συνυπάρχουσες ενδοκρινικές διαταραχές (παχυσαρκία, δυσγλυκαιμία, υπερτρίχωση, υπογονιμότητα).
Πλάνο Διερεύνησης
Η διαγνωστική προσέγγιση περιλαμβάνει:
- **Αλδοστερόνη/Ρενίνη (ARR)**: για υπεραλδοστερονισμό
- **Κατεχολαμίνες ή μετανεφρίνες ούρων/πλάσματος**: για φαιοχρωμοκύτωμα.
- **Κορτιζόλη σε ούρα 24ώρου / Δοκιμασία καταστολής με δεξαμεθαζόνη**: για σύνδρομο Cushing.
- **TSH/FT4**: για θυρεοειδικές διαταραχές.
- **GH/IGF-1**: για ακρομεγαλία.
- **Ασβέστιο/Παραθορμόνη (PTH)**: για υπερπαραθυρεοειδισμό.
- **Απεικονιστικός έλεγχος**: αξονική/μαγνητική επινεφριδίων, υπόφυσης, θυρεοειδούς.
Θεραπευτική Προσέγγιση
- **Πρωτοπαθής υπεραλδοστερονισμός**: Χειρουργική (αδένωμα) ή σπειρονολακτόνη/eplerenone (αμφοτερόπλευρη υπερπλασία).
- **Φαιοχρωμοκύτωμα**: Χειρουργική αφαίρεση με προεγχειρητική χορήγηση α-αναστολέων (π.χ. φαινοξυβενζαμίνη).
- **Σύνδρομο Cushing**: Αντιμετώπιση αιτίας (αφαίρεση ACTH/κορτιζολεκκριτικού όγκου).
- **Θυρεοειδικές διαταραχές**: Αντικατάσταση θυροξίνης ή αντιθυρεοειδική αγωγή ανάλογα.
- **Ακρομεγαλία**: Χειρουργική + σωματοστατίνη/αναλόγων ή GH ανταγωνιστών.
- **Υπερπαραθυρεοειδισμός**: Παραθυρεοειδεκτομή σε επιλεγμένες περιπτώσεις.
- Η ρύθμιση της υπέρτασης ενισχύεται με εξατομικευμένη αντιυπερτασική αγωγή κατάλληλη για κάθε ενδοκρινική πάθηση
ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ή για να κλείσετε ραντεβού, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας. ΩΡΑΡΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΙΑΤΡΕΙΟΥ Δευτέρα - Τετάρτη - Πέμπτη 16.00 - 22.00 κατόπιν ραντεβού Τετάρτη & Σάββατο Πρωί 1 Φορά το μήνα ραντεβού κατόπιν συνεννόησης